آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چگونه می‌توانید حاصلخیزی خاک خود را افزایش دهید و به گیاهانتان کمک کنید تا مواد مغذی بیشتری جذب کنند؟ پاسخ شاید در زیر پای شما باشد!!! در خاکی که به کود هیومیک اسید غنی شده است. در این مقاله، ما به بررسی ترکیبات کود هیومیک اسید و چگونگی تاثیرگذاری این کود بر خاک و گیاهان می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید.

ترکیبات کود هیومیک اسید

چه موادی در کود هیومیک اسید وجود دارند؟ این کود معمولاً شامل چندین ترکیب اصلی است که بر اساس نوع تولیدکننده و برند، و نوع کود(هیومیک اسید مایع، پودری و …) ممکن است تفاوت‌هایی در ترکیبات داشته باشند. با این حال، برخی از مواد معمول که اغلب در این کودها یافت می‌شوند، عبارتند از:

• اسید هیومیک: این ماده اصلی‌ترین از اصلی‌ترین عناصر کود هیومیک اسید است و به صورت عمده در همه انواع این کود وجود دارد.

• اسید فولویک: اغلب به همراه اسید هیومیک در کودهای مایع و جامد یافت می‌شود و به سرعت توسط گیاهان جذب می‌شود.

• پتاسیم(K): معمولاً به عنوان یکی از عناصر اصلی در کودهای مایع هیومیک اسید مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• عناصر کمیاب: مانند آهن، روی، مس، و منگنز، که وجود این مواد بسته به فرمولاسیون و هدف کود ممکن است متفاوت باشد.

• کلسیم (Ca) و منیزیم (Mg): این دو ماده معدنی به ویژه در کودهای گرانولی و پودری هیومیک اسید یافت می‌شوند و به تقویت ساختار خاک و تغذیه گیاه کمک می‌کنند.

عناصر کود هیومیک اسید می‌توانند بر اساس نوع کود و برند متفاوت باشند؛ زیرا هر تولیدکننده ممکن است فرمول خاص خود را برای رفع نیازهای خاص کشاورزی داشته باشد. بنابراین، هنگام انتخاب این کود، مهم است که مشخصات فنی محصول را بررسی کنید تا از مطابقت آن با نیازهای خاص مزرعه خود اطمینان حاصل کنید.

به عنوان مثال، کود هیومیک اسید مایع برند بیواگری دارای ترکیبات خاصی است که شامل:

• پتاسیم محلول در آب 4%

• هیومیک اسید 15%

• اسید فولیک 1%

این ترکیبات به خصوص برای بهبود ویژگی‌های خاک و تقویت گیاهان بسیار مفید هستند. با این حال، ممکن است تولیدکننده‌ای دیگر ترکیبات متفاوتی داشته باشد که بر اساس نیازهای خاص زراعی یا شرایط خاکی متفاوتی تنظیم شده‌اند.

فواید ترکیبات کود هیومیک اسید

چرا ترکیبات کود هیومیک اسید برای گیاهان ضروری است؟ در این بخش، به بررسی فواید عمومی ترکیبات موجود در کودهای هیومیک اسید می‌پردازیم که معمولاً شامل پتاسیم، هیومیک اسید و اسید فولویک می‌شوند. این ترکیبات، به طور کلی به بهبود شرایط خاک و سلامت گیاهان کمک می‌کنند:

1- پتاسیم (معمولاً به صورت پتاسیم محلول در آب):

o افزایش مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی: پتاسیم به تنظیم فعالیت‌های آبی و غذایی در گیاهان کمک کرده و آن‌ها را در برابر شرایط محیطی مانند خشکی و سرما مقاوم‌تر می‌سازد.

o تحریک رشد و باروری: پتاسیم در فعال‌سازی آنزیم‌هایی که در تولید پروتئین و قندها دخیل هستند، نقش دارد که این امر به تقویت رشد کلی گیاه و افزایش کیفیت محصول می‌انجامد.

2- هیومیک اسید:

o بهبود ساختار و حاصلخیزی خاک: هیومیک اسید با افزایش میزان مواد آلی خاک و بهبود تخلخل، به تقویت ساختار خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد مغذی کمک می‌کند.

o کلات‌سازی مواد مغذی و بهبود جذب: این ماده با تسهیل جذب مواد مغذی در دسترس گیاهان، موجب افزایش بهره‌وری و کارایی خاک می‌شود.

3- اسید فولویک:

o تقویت رشد جوانه‌ها و ریشه‌های جوان: یکی از مهم‌ترین ترکیبات کود هیومیک اسید، اسید فولویک است که به عنوان یک هورمون گیاهی عمل کرده و در تحریک رشد جوانه‌ها و ریشه‌های جوان نقش دارد.

o افزایش قابلیت جذب مواد مغذی: اسید فولویک می‌تواند جذب عناصر کمیاب مانند آهن، منگنز، مس، و زینک را تسهیل کرده و به بهبود تغذیه کمک کند.

این ترکیبات، در حالی که به صورت عمومی در بسیاری از محصولات هیومیک اسید یافت می‌شوند، بسته به تولیدکننده و نوع کود ممکن است در غلظت‌ها و ترکیبات متفاوتی عرضه شوند.

فرآیند تولید کود هیومیک اسید

تولید این کود، فرآیندی پیچیده و دقیق است که شامل استخراج و فراوری مواد آلی غنی از هیومیک اسید از منابع طبیعی مانند لئوناردیت، کمپوست یا زغال سنگ قهوه‌ای می‌شود. در این بخش، به تشریح مراحل کلیدی در فرآیند تولید هیومیک اسید پرداخته‌ایم:

1- استخراج ماده اولیه: مرحله اول تولید این کود، استخراج ماده اولیه از معادن است. مواد استخراج شده معمولاً حاوی ترکیبات آلی با کیفیت بالا بوده که نیازمند فرآیندهای بعدی برای تبدیل شدن به هیومیک اسید مفید برای کشاورزی هستند.

2- فرآوری و تصفیه: پس از استخراج، ماده اولیه تحت فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی قرار می‌گیرد تا از ناخالصی‌ها پاک‌سازی شود. این فرآیند می‌تواند شامل خرد کردن، غربالگری و مراحل شیمیایی برای افزایش غلظت هیومیک اسید باشد.

3- فعال‌سازی هیومیک اسید: در این مرحله، مواد آلی فعال‌سازی می‌شوند تا میزان دسترسی و فعالیت هیومیک اسید افزایش یابد. فعال‌سازی ممکن است شامل افزودن باکتری‌ها یا آنزیم‌های خاص برای شروع فرآیند تجزیه بیولوژیکی و تولید اسید هیومیک با کیفیت بالاتر شود.

4- اضافه کردن مواد مغذی: برخی از تولیدکنندگان ممکن است عناصر مغذی مانند نیتروژن، پتاسیم یا فسفر را به ترکیب اضافه کنند تا اثربخشی کود را در زمینه تغذیه گیاهی افزایش دهند.

5- بسته‌بندی و توزیع: پس از اتمام تولید و کنترل کیفیت، این کود در بسته‌بندی‌های مختلف برای فروش و توزیع در بازار آماده می‌شود. بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد که کیفیت کود تا زمان رسیدن به دست مصرف‌کننده حفظ شود.

فرآیند تولید کود هیومیک اسید بسیار حساس به نوع مواد اولیه و شرایط فرآوری است. به همین دلیل، تولیدکنندگان معتبر تلاش می‌کنند تا با استفاده از بهترین تکنولوژی‌ها و روش‌های استاندارد، محصولی با بالاترین کیفیت را به بازار عرضه دارند.

کاربردهای کود هیومیک اسید

• بهبود جذب مواد مغذی در زراعت

• تحریک رشد ریشه در درختان میوه

• بهبود بقاء و رشد نهال‌ها در شرایط خشک

• افزایش حاصلخیزی خاک در مزارع سبزیجات

• کاهش شوری خاک در مزارع برنج

• تقویت گیاهان زینتی در فصول گرم

• بهبود تولید و کیفیت گل‌ها در گلخانه‌ها

• کمک به بازسازی و ترمیم چمن‌زارها پس از آسیب‌دیدگی

• بهبود جوانه‌زنی بذرها در کشت‌های تجاری

نحوه استفاده صحیح از کود هیومیک اسید

برای بهره‌برداری حداکثری از ترکیبات کود هیومیک اسید، باید نحوه کاربرد آن دقیقاً رعایت شود. هیومیک اسید با تنوع در فرمولاسیون‌های مایع، پودری و جامد موجود است، که هرکدام کاربرد و نحوه استفاده متفاوتی دارند. به منظور بهره‌برداری مؤثر از هر نوع از این کود، مراحل زیر را در نظر داشته باشید:

1- زمان‌بندی استفاده: بهترین زمان برای استفاده از کود محبوب هیومیک اسید در ابتدای فصل رشد یا در زمان کاشت است. این زمان‌بندی به تقویت ریشه‌ها و افزایش جذب مواد مغذی کمک خواهد کرد.

2– میزان مصرف: این میزان بسته به نوع کود (مایع، پودری یا جامد)، خاک و نوع گیاه متغیر است. به طور کلی، ۸ تا ۱۲ لیتر کود مایع یا معادل آن در کودهای پودری و جامد در هکتار توصیه می‌شود. در خاک‌های کم‌حاصل، ممکن است نیاز به مقادیر بیشتری باشد.

3- روش استفاده: کود پرکاربرد هیومیک اسید می‌تواند به صورت محلول‌پاشی روی برگ‌ها یا مستقیم به خاک اعمال شود. مهم است که کود به طور یکنواخت توزیع شود تا جذب بهینه توسط گیاهان صورت گیرد. برای کودهای پودری و جامد، مخلوط کردن کود با خاک قبل از کاشت یا پخش کردن بر روی سطح خاک و سپس آبیاری برای کمک به حل شدن کود مؤثر است.

نکته: با توجه به تنوع فرمولاسیون‌ها و تفاوت‌های بین برندهای مختلف، همیشه توصیه می‌شود که دستورالعمل‌های خاص تولیدکننده را برای کاربرد صحیح کود دنبال کنید.

کلام پایانی

به پایان این گشت و گذار در دنیای ترکیبات کود هیومیک اسید رسیدیم. اما نکته جالب توجه این است که فرمولاسیون این کود می‌تواند بسته به برند و شرکت سازنده متفاوت باشد. برای مثال، برند بیواگری، که یکی از خوشنام‌ترین‌ها در بازار است، ترکیباتی دارد که به خصوص برای بهبود خصوصیات خاک و تقویت گیاهان مفیدند. پس قبل از انتخاب، خوب است با دقت نگاهی به ترکیبات و فواید اعلامی از سوی تولیدکننده بیندازید تا مطمئن شوید با نیازهای مزرعه‌تان همخوانی دارد.